Nghiên cứu khoa học (NCKH) chiếm một vai trò quan trọng trong đời sống con người nói chung và trong các hoạt động học thuật, tư duy trong môi trường giáo dục nói riêng. Chính vì lý do đó, hoạt động NCKH tại Việt Nam, và đặc biệt là tại các trường Cao đẳng Đại học được chú trọng và khuyến khích phát triển. 

Khoản 2 điều 28 Luật Giáo dục Đại học năm 2012 quy định một trong các nhiệm vụ và quyền hạn của trường cao đẳng, trường đại học, học viện là “triển khai hoạt động đào tạo, khoa học và công nghệ, hợp tác quốc tế, bảo đảm chất lượng giáo dục đại học.” Bên cạnh đó, Khoản 2 điều 55 của Luật này cũng quy định “Nghiên cứu, phát triển ứng dụng khoa học và chuyển giao công nghệ,bảo đảm chất lượng đào tạo” là một nhiệm vụ quan trọng của Giảng viên trường đại học. Tuy nhiên, đối tượng của hoạt động Khoa học công nghệ trong nhà trường đại học không chỉ bao gồm giảng viên và các nhà khoa học khác, mà còn có cả sinh viên thuộc các loại hình đào tạo đang theo học tại trường. Điều này thể hiện qua mục tiêu “hình thành và phát triển năng lực nghiên cứu khoa học cho người học” mà hoạt động Khoa học Công nghệ của nhà trường hướng tới.

Trong bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh sự công nghiệp hóa hiện đại hóa, hội nhập kinh tế quốc tế. Sinh viên, những người trẻ làm chủ đất nước sau này cần chuẩn bị cho mình một hành trang vững chắc về kiến thức và kĩ năng để có thể hoàn toàn tự tin thực hiện nhiệm vụ đó. Vì thế, khoa Nông nghiệp và Công nghệ thực phẩm (NN&CNTP) đã và đang chú trọng hoạt động nghiên cứu khoa học, đặc biệt là nghiên cứu khoa học trong sinh viên, hoạt động này là một trong những định hướng của khoa nhằm rèn luyện và phát triển cho sinh viên những kiến thức, kỹ năng cần thiết để tiếp cận và giải quyết một vấn đề thực tế xảy ra trong đời sống bằng cách ứng dụng những kiến thức chuyên môn đã được tập trung đào tạo. Nghiên cứu khoa học (NCKH) được xem là một cuộc tập dợt giúp sinh viên có cơ hội vận dụng kiến thức học được từ giảng đường để thể hiện các ý tưởng khoa học từ khi còn đi học, bổ túc những kĩ năng thực tế phục vụ cho công việc sau khi ra trường. 

Khoa NN&CNTP với những đặc thù vốn có của ngành, nghiên cứu khoa học đã trở thành mọi hoạt động trọng tâm của sinh viên song song với việc tiếp thu bài giảng trên lớp. Bằng chứng cụ thể là đối với từng khóa học sẽ có một hướng và phương pháp tiếp cận nghiên cứu riêng,  phù hợp với tính chất và năng lực của từng sinh viên.

Đối với sinh viên năm thứ nhất và năm thứ hai: NCKH ở hình thức phi thực nghiệm, chủ yếu hướng nghiên cứu nằm ở lí thuyết khoa học, cụ thể là thực hiện các chuyên đề, tiểu luận do các giảng viên giao cho trên cơ sở lý thuyết được học,vận dụng kỹ năng khai thác và tổng hợp tài liệu. Đây là một hình thức bước đầu giúp sinh viên tiếp cận với công tác nghiên cứu. Song song với những tiết học lí thuyết trên giảng đường, sinh viên khoa NN&CNTP còn được trực tiếp thao tác thực hành trong phòng thí nghiệm cũng như tham quan học tập thực tế tại rất nhiều nhà máy, xí nghiệp, viện nghiên cứu. Đây là một cơ hội rất lớn để sinh viên tiếp cận với những đối tượng thực nghiệm, làm quen với những hệ thống kiến thức khoa học thực tế. Đồng thời khi thực hành và đi thực tế, sinh viên có thể tự mình kiểm tra, chứng minh lại hệ thống lí thuyết học được, giúp sinh viên nắm rõ hơn vấn đề.

Bước sang năm 3, đánh dấu một bước quan trọng trong công tác NCKH chuyển từ hình thức phi thực nghiệm sang thực nghiệm. Từng nhóm sinh viên sẽ được giảng viên giao cho những đề tài khoa học thực sự. Tuy nhiên đây cũng chỉ là những vấn đề nhỏ hay một nhánh của vấn đề lớn. Nhưng ở giai đoạn này, sinh viên có khả năng kết hợp lí thuyết và thực nghiệm. Do những đặc thù của ngành, số lượng đề tài cũng như cơ sở vật chất còn hạn chế, vì thế một số sinh viên không thể trực tiếp tham gia, nhưng vào những buổi báo cáo nghiệm thu đề tài, sinh viên sẽ được nghe và cùng nhau thảo luận cũng là một biện pháp giúp củng cố và mở rộng kiến thức chuyên ngành. Ngày 12/9/2016, Liên chi Đoàn Khoa Nông nghiệp và Công nghệ Thực phẩm đã tổ chức thành công “Hội nghị nghiên cứu khoa học trong sinh viên Khoa NN&CNTP”, Tham gia buổi hội nghị, 6 đề tài đã được các nhóm tác giả trình bày và kết quả thực hiện đã nhận được sự đánh giá cao của các Thầy Cô là giảng viên phụ trách chuyên môn của thuộc các chuyên ngành Nuôi trồng Thuỷ sản, Chăn nuôi Thú y, Công nghệ Thực phẩm, Công nghệ Sinh học và Khoa học cây trồng.

Sinh viên Nguyễn Thị Trang Đài ngành Dịch vụ thú y trình bày kết quả đề tài nghiên cứu khao học tạo Hội nghị nghiên cứu khoa học sinh viên năm 2016

Cuối cùng, đối với sinh viên năm 4, NCKH cũng chính là đề tài tốt nghiệp mà sinh viên được nhận. Ở giai đoạn này, sinh viên có thể vận dụng kiến thức của mình tự thực hiện được đề tài đó dựa trên hệ thống kĩ năng được luyện tập từ đầu trong một không gian khoa học thực thụ. Hằng năm, sinh viên năm cuối của khoa NN&CNTP thực hiện rất nhiều đề tài tốt nghiệp tại các phòng thí nghiệm của khoa cũng như tại các nhà máy, xí nghiệp trong và ngoài tỉnh, những đề tài này được hội đồng đánh giá tốt về mặt học thuật, có rất nhiều đề tài có ý tưởng và phương pháp thực hiện rất tốt, rất phù hợp làm những ý tưởng khởi nghiệp trong lĩnh vực chế biến, phát triển sản phẩm mới dựa tr6n nguồn nguyên liệu là các nông sản địa phương.

Sinh viên Nguyễn Hoài Nhân trình bày kết quả nghiên cứu đề tài "Nuôi trùn quế bằng thân thanh long thải bỏ", đề tài được nghiệm thu loại xuất sắc và đạt giải tại Hội thi sáng tạo khoa học kỹ thuật xanh Tỉnh Tiền Giang năm 2017

Với những định hướng trên, khoa NN&CNTP đã thu hút, tập hợp và tạo điều cho sinh viên có niềm đam mê khoa học thực hiện những ý tưởng của mình và đạt được một số thành công như sau: từ năm 2013 – 2017 có 35 đề tài NCKH của sinh viên được thực hiện, trong đó có nhiều đề tài đạt loại giỏi, một số đề tài được gửi đi tranh giải Eureka TP.HCM và giải Sinh viên NCKH cũng như các hội thi sáng tạo khoa học kỹ thuật trẻ của Tỉnh.

L.T.Điền

Khoa Nông nghiệp và Công nghệ Thực phẩm